İki Telli Saz (Ruzba) Metodu

Ruzba; tezenesiz çalış tekniği ile icra edilen, melodi ve eşlik birlikteliği ile özel bir çalış üslubuna sahip, Anadolu’nun kadim iki telli sazlarından biridir. Metotta eşlik ve melodi seslerinin birlikte kullanılmasıyla oluşan çalgıya özgü icra kalıpları, melodi paterni olarak isimlendirilmiş ve öğretim stratejisi bu yapı üzerine kurgulanmıştır. Metodun hedef kitlesi; temel mekanik beceri seviyesini tamamlamış, bağlama çalmayı bilen, tezenesiz çalış tekniğine yeni başlayacak icracılar ve  tezenesiz çalış tekniğini bilip iki telli sazın icra üslubunu öğrenmek isteyen icracılardır. Metot, tezenesiz çalış tekniğinin başlangıç düzeyinden ileri icra seviyesine kadar iki telli saz ile uygulamalı olarak öğrenilmesine olanak sunmaktadır. Ders kitabı formatında hazırlanan metotta işlenen konular; grafikler, şemalar, fotoğraflar, konu anlatımları, örnek uygulamalar, bilgi notları ve konular arası ilişkilendirmelerle desteklenerek kolaydan zora doğru sıralanmıştır.

Metot dört aşamalı olarak tasarlanmıştır. Bölümler ve içerikleri şu şekildedir:

I. Aşama: Teori

Teori bölümünde Anadolu ve yakın coğrafyalarda var olan iki telli sazların özellikleriyle ilgili bilgiler verilmiştir.

II. Aşama: Bağlama Çalmada Temel Davranışlar ve Çalış Tekniği Uygulamaları

Tüm sazlarda ortak olarak kullanılan tezenesiz çalış tekniğinin tüm çalış biçimleri ayrı ayrı ele alınmış ve konular uygulamalı olarak anlatılmıştır.

III. Aşama: Melodi Paternleri

Repertuvarda karşılaşılması muhtemel çalış biçimleri ve icra pozisyonları bu bölümde incelenmiş, alıştırma ve eserler aracılığı ile çalgının icra üslubu anlatılmıştır.

IV. Aşama: Ruzba Çalgı Müziği Repertuvarı

Geçmişte öğrenilen teori ve uygulamaya dair bilgilerin tamamının karma olarak kullanıldığı, ruzba müziğini temsil eden eser örnekleri verilmiştir.

Konuya ilişkin kaynak ve öğretim materyali sıkıntısının giderilmesine katkı sağlaması ümidiyle…

Ali Kazım AKDAĞ